Demencja jest chorobą, która w znacznym stopniu może utrudnić komunikację, ponieważ ogranicza funkcje poznawcze osoby chorej i sprawia, że świat wydaje się jej mało zrozumiały. Taka osoba jest umiejscowiona niemal wyłącznie w teraźniejszości, nie potrafi przewidzieć konsekwencji swoich działań i zapomina, co działo się przed chwilą. Jednak przy odrobinie dobrej woli ze strony opiekuna wzajemne porozumienie może zostać nawiązane. Wymaga to wiele cierpliwości, ale po jakimś czasie wchodzi w nawyk i znacznie poprawia komfort psychiczny seniora oraz ogólną atmosferę panującą między nim a opiekunem.

Demencja seniora to nie wyrok

Przede wszystkim należy pamiętać, aby nie rozmawiać z osobą starszą jak z dzieckiem. Wywołuje to jedynie frustrację i uczucie upokorzenia – pamiętajmy, że w dalszym ciągu mamy do czynienia z człowiekiem, który ma swoją godność. W kontakcie z podopiecznym ważne jest, by traktować rozmowę jako podtrzymanie więzi. Zaleca się zadawanie prostych pytań, mówienie jasno i zrozumiale, nie za cicho, ale bez krzyku. Jeśli trzeba, wyłączmy telewizor lub radio. Trzeba również dać swojemu podopiecznemu czas na zrozumienie wypowiedzi i nie tracić cierpliwości.

Ważne jest, aby podczas rozmowy utrzymywać kontakt wzrokowy – by osoba starsza czuła się ważna i słuchana. Demencja zaburza pamięć krótkotrwałą, ale osoby dotknięte tą chorobą pamiętają swoją młodość, dlatego dobrym pomysłem może być wspólne oglądanie starych fotografii lub zadawanie pytań na temat ich życia. Zwykle starsze osoby chętnie opowiadają o tym, co przeżyły w przeszłości. Może się zdarzyć, że opowieść nie będzie miała sensu, ponieważ przy demencji mogą występować halucynacje. Celem komunikacji jest jednak zapewnienie komfortu psychicznego seniorowi, nie należy więc okazywać zniecierpliwienia czy podejmować prób dyskusji.
Ze względu na trudności chorego w myśleniu abstrakcyjnym i umieszczaniu bodźców i poleceń w szerszym kontekście w zdaniu należy zawierać tylko jedną prośbę (na przykład: „usiądź”, i dopiero po chwili: „jedz proszę”, zamiast: „usiądź i zjedz proszę”).

Jak radzić sobie z demencją osoby starszej?

Demencja może również sprawiać, że chory będzie zapominał, co było przed chwilą i zada kilkanaście razy pod rząd to samo pytanie lub zgubi wątek. W takiej sytuacji również należy okazać zrozumienie i dać odczuć podopiecznemu, że wiemy, o co mu chodziło. Równie ważne jest stosowanie mowy ciała i powiedzeń dobrze znanych osobie z demencją. W razie gdybyśmy nie mogli przekonać seniora do zażywania leków, bo na przykład wydawałoby mu się, że chcemy go otruć, to i tak należy tego dopilnować poprzez wkruszanie leków do jedzenia lub rozpuszczanie ich w wodzie.

Jak już wielokrotnie zostało podkreślone, nie powinniśmy okazywać choremu zniecierpliwienia, warto natomiast mówić jasno, zrozumiale oraz ciepłym i spokojnym tonem. Tak naprawdę ludzkie potrzeby nie zmieniają się, niezależnie od wieku każdy ma potrzebę akceptacji i jeśli senior odczuwa jej brak, to może chcieć zrekompensować ten deficyt poprzez zwracanie na siebie uwagi w złośliwy sposób. O tym, jak radzić sobie z innymi chorobami podopiecznych dowiecie się z naszego Poradnika.