Święto Reformacji, czyli Refrormationstag, obchodzone jest w Niemczech, co roku 31 października. Jest to jeden z ważniejszych dni dla niemieckich protestantów, którzy upamiętniają wtedy odnowienie Kościoła chrześcijańskiego. Skąd tak naprawdę wzięło się to święto i w jaki sposób jest obchodzone?

Historyczne początki święta Reformacji

Historia święta Reformationstag sięga października 1517 roku, kiedy niemiecki duchowny i profesor teologii Marcin Luter na drzwiach Kościoła Zamkowego w Wittenberdze, wywiesił 95 tez, które miały na celu wezwanie wierzących do podjęcia dyskusji na temat kondycji ówczesnego kościoła. Oprócz zaproszenia do dysputy, zawierały one krytykę działań kościoła zachodniego. Luter był zdecydowanym przeciwnikiem łączenia pieniędzy z religią, nie popierał chociażby opłat związanych z odpustami czy dopuszczeniem do chrztu. Święto Reformacji upamiętnia więc ten dzień, który jednocześnie stał się początkiem protestantyzmu. Rozpoczęte przez Lutra odnowienie Kościoła znacząco podzieliło wyznawców i wyodrębniło nowy odłam, którym stał się właśnie protestantyzm. Współcześnie, szacuje się, że do kościoła tego należy ponad 800 milionów ludzi na całym świecie, z czego 20 milionów mieszka właśnie w Niemczech.

Początkowo, obchody mające na celu uczcić reformację odbywały się 10 listopada i 18 lutego, czyli w dniu urodzin i śmierci Marcina Lutra. Datę święta ujednolicono dopiero w 1667 roku, kiedy to elektor Jan Jerzy II Wettyn nakazał w dniu 31 października obchodzić nabożeństwa obowiązkowe w całej Saksonii. Ponadto, program uroczystości oraz treść kazań, zostały wysłane do przedstawicieli protestanckich w każdym regionie.

Jak wyglądają współczesne obchody Święta Reformacji w Niemczech?

Mimo, iż większość mieszkańców Niemiec to deklarowani chrześcijanie, widoczny jest wyraźny podział na dwa, dodatkowe odłamy: protestancki i katolicki. W obydwu przypadkach jest to mniej więcej 30% całego społeczeństwa. Katolicy mieszkają głównie w południowej i zachodniej części kraju, z kolei protestanci osiedlili się przeważnie na północy. To właśnie ta druga grupa najhuczniej świętuje Dzień Reformacji. Jest on najbardziej znaczący dla Kościołów kalwińskich i luterańskich, jednak pozostałe społeczności protestanckie również upamiętniają początek powstania nowego odłamu religii. Podczas uroczystości w największych miastach pojawiają się nawet przedstawiciele Kościoła katolickiego. Oprócz tego, w obchodach biorą udział premierzy poszczególnych landów.

Głównym tematem nabożeństw z okazji Święta Reformacji jest odnowa Kościoła oraz nauka o tym, jak wiara usprawiedliwia grzeszników. To właśnie ten drugi aspekt, stał się dla Lutra religijną motywacją do zapoczątkowania reformacji. Jednym z najważniejszych elementów obchodów, jest wspólne śpiewanie hymnu, którego autorem jest właśnie sam reformator. Pieśń “Ein feste Burg ist unser Gott” (“Warownym grodem jest nasz Bóg”) powstała w trakcie podróży mnicha na sejm Rzeszy w Augsburgu. W szkołach luterańskich z kolei odbywają się liczne przedstawienia oraz konkursy dotyczące reformacji oraz duchowej działalności Lutra.

Reformationstag jest szczególnie obchodzony w dwóch, najważniejszych dla Marcina Lutra miastach: Wittenbergu (nazywanym przez wyznawców “Rzymem protestantyzmu”) oraz w Eisleben, w którym mnich się urodził. To właśnie tego dnia, zjeżdżają się tutaj tysiące wiernych z całego świata, którzy uczestniczą w nabożeństwach i zwiedzają najważniejsze zabytki związane z Lutrem. Należą do nich: dom narodzin reformatora przy Lutherstraße, dom Lutra, w którym mieszkał w czasach reformacji, dom najbliższego przyjaciela i współpracownika Melanchtona, kościół miejski Stadkirche, dom śmierci znajdujący się przy Andreaskirchplatz oraz słynny kościół zamkowy w Wittenberdze, na którym duchowny wywiesił 95 tez. Należy również zwrócić uwagę, że wszystkie te budowle znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

31 października, każdego roku w Niemczech odbywają się również liczne imprezy, widowiska, warsztaty i konferencje. W 2017 roku na pięćsetną rocznicę reformacji trzydzieści sześć miast połączyło się, tworząc osiem tras tematycznych związanych z życiem i działalnością Marcina Lutra. Obchody tego święta są więc nie tylko uroczystością przeznaczoną wyłącznie dla wierzących protestantów, ale również dla turystów, ciekawych historii powstania tego odłamu religii.

Reformationstag jest dniem całkowicie wolnym od pracy w Turyngii, Brandenburgii, Saksonii, Saksonii-Anhalt oraz Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Dzieci zwolnione są z lekcji w Badenii-Wirtembergii, z kolei wolne w Dolnej Saksonii mają jedynie uczniowie protestanccy.