Opieka: Jak radzić sobie z zaburzeniami snu u osób w starszym wieku?

Kłopoty ze snem są jedną z najczęściej spotykanych dolegliwości, na jakie skarżą się osoby starsze. Szacuje się, że cierpi na nią nawet 40% osób powyżej 65. roku życia. Brak zdrowego snu uniemożliwia regenerację organizmu i przekłada się na gorsze funkcjonowanie w ciągu dnia. Utrudnia tym samym życie nie tylko seniora, ale też osoby przebywającej z nim, nie wspominając już o niedogodnościach pojawiających się w nocy. Istnieje kilka metod mogących pomóc.

Pierwszym krokiem, jaki powinniśmy wykonać, jest sprawdzenie czy kłopoty ze snem podopiecznego nie są spowodowane chorobą, na którą cierpi, być może przyczyną są związane z nią bóle lub depresja. Choroby, które w znacznej mierze zakłócają sen to: zespół niespokojnych nóg i okresowe ruchy kończyn oraz bezdech. Leczenie tych schorzeń powinno przełożyć się na poprawę jakości snu.

Przyczyną bezsenności mogą być także źle dobrane leki. W tym wypadku także należy zasięgnąć porady lekarza.

Warto sprawdzić, czy podopieczny ma odpowiednie warunki do snu. Sypialnia powinna nie tylko zapewniać wygodę, ale też:
- być odizolowana od hałasu z zewnątrz i od światła,
- temperatura w niej nie może być za wysoka, w lecie konieczna może okazać się klimatyzacja lub wentylator
- materac i poduszka muszą być odpowiednio dobrane,
- strój do spania powinien być luźny i wygodny.
Ponadto pomieszczenie to powinno kojarzyć się tylko ze snem. Oczywiście, jeśli nie wymaga tego stan zdrowia seniora, nie powinien on tam jeść, czytać ani oglądać telewizji.

Następnie warto przyjrzeć się bliżej planowi dnia podopiecznego, odpowiednio zorganizować mu czas i wyrobić w nim pewne nawyki:
- aktywność w ciągu dnia: spacery, obowiązki domowe, czytanie, rozmowy, ćwiczenia – tak aby poczuł zmęczenie pod koniec dnia,
- zapewnienie dostępu do światła słonecznego, które jest istotnym czynnikiem w leczeniu bezsenności, gdyż dzięki niemu w organizmie wytwarzana jest melatonina,
- ograniczenie lub eliminacja drzemek w ciągu dnia,
- zaplanowanie czasu snu: nie powinien kłaść się zbyt wcześnie, a także spać do późna,
- relaks i wyciszenie na kilka godzin przed snem: spokojna muzyka i przygaszone światło, ulubiony serial, książka pozwolą odprężyć się,
- unikanie jedzenia i picia (zwłaszcza kawy i herbaty oraz alkoholu) przed pójściem spać,
- unikanie kładzenia się do łóżka mimo braku uczucia senności: jeżeli po upływie dziesięciu minut sen nie zacznie przychodzić, należy wstać, wyjść z sypialni i wrócić, gdy senność się pojawi.

Zmiana złych przyzwyczajeń wymaga trochę czasu i cierpliwości, lecz przynosi dobre wyniki. Niekiedy jednak konieczne może okazać się choćby tymczasowe wsparcie farmakologiczne, które zawsze musi odbywać się pod kontrolą lekarza.

Zdrowy sen podopiecznego to zdrowy sen opiekunki.