Na siedemdziesiątej szóstej lekcji:
bremsen [bremzen] – hamować verursachen [feaułzahn] – powodować sich an|schnallen [zyś ansznaln] – zapiąć pasy ab|schleppen [apszlepn] – odholować überfahren [ybafarn] – przejechać (kogoś np. samochodem) an|fahren [anfarn] – potrącać (samochodem) ums Leben kommen [ums lejbn komen] – zginąć
der Autounfall [dea ałtounfal] – wypadek samochodowy der Zusammenstoß [dea cuzamensztos] – zderzenie der Zeuge [dea cojge] – świadek der Verletzte [dea fealecte] – ranny der Verbandkasten [dea feabantkasten] – apteczka samochodowa das Warndreieck [das warndrajek] – trójkąt ostrzegawczy der Knochenbruch [dea knohenbruh] – złamanie kości die Blutung [di blutunk] – krwawienie die Geschädigten [die geszedikten] – poszkodowani der Fahrzeugschein [dea farcojkszajn] – dokumenty auta
Was ist passiert? [was yst pasirt] – Co się stało? Sie haben gegen die Vorschriften verstoßen. [zi habn gejgen foaszriften feasztosn] –Złamał/a Pan/Pani przepisy. Mir ist nichts passiert. [mija yst nyśts pasirt] – Nic mi się nie stało. Der Wagen will nicht anspringen. [dea wagen wyl nyśt anszpringen] – Samochód nie chce odpalić. Mein Wagen hat eine Panne. [majn wagn hat ajne pane] – Mój samochód złapał gumę. Ich muss das Rad wechseln. [yś mus das rat wekseln] – Muszę zmienić koło. Das Auto ist gegen einen Baum gefahren. [das ałto yst gejgen ajnen bałm gefaren] – Samochód uderzył w drzewo. Was ist die Pannendienstnummer? [wi yst die penendinstnuma] – Jaki jest numer pomocy drogowej? Feuer! [foja] – Pali się! Vorsichtig! [foazyśtyś] – Ostrożnie! Hilfe! [hylfe] – Pomocy! Polizei benachrichtigen [policaj benahryśtigen] – zawiadamiać policję Bitte rufen Sie den Notarzt/die Feuerwehr. [byte rufen zi dejn notarct/di fojawer] – Proszę wezwać pogotowie/ straż pożarną. Das Benzin ist alle. [das bencyn yst ale] – Benzyna się skończyła. erste Hilfe leisten [erste hylfe lajsten] – udzielać pierwszej pomocy
betrunken [betrunken] – pijany versichert [feaziśert] – ubezpieczony bewusstlos [bewustlos] – nieprzytomny tödlich [tydliś] – śmiertelny leicht/schwer verletzt [lajśt/szwea fealect] – lekko/ciężko ranny
Przypomnijmy sobie najważniejsze informacje na temat określeń czasu.
Pory dnia am Morgen - rano am Vormittag – przed południem am Mittag – w południe am Nachmittag – po południu am Abend - wieczorem in der Nacht – w nocy
Dni tygodnia am Montag – w poniedziałek am Dienstag – we wtorek am Mittwoch – w środę am Donnerstag – w czwartek am Freitag – w piątek am Samstag – w sobotę am Sonntag – w niedzielę
Uwaga! Jeśli chcemy wyrazić, że coś ma miejsce regularnie o konkretnej porze dnia lub w konkretny dzień tygodnia pomijamy am (lub in), zapisujemy rzeczownik z małej litery i dodajemy –s na końcu rzeczownika, np. sonntags – w soboty.
Miesiące im Januar – w styczniu im Februar – w lutym im März – w marcu im April – w kwietniu im Mai – w maju im Juni – w czerwcu im Juli – w lipcu im August – w sierpniu im September – we wrześniu im Oktober – w październiku im November – w listopadzie im Dezember – w grudniu
Uwaga! Jeśli chcemy powiedzieć, że coś wydarzyło się na początku (Anfang), w środku (Mitte) lub na końcu (Ende) danego miesiąca używamy słów Anfang, Mitte i Ende oraz nazwy miesiąca bez żadnych dodatkowych łączników, np. Ende Juni, Anfang Mai.
Pory roku im Frühling - wiosną im Sommer - latem im Herbst - jesienią im Winter – zimą
Określenia częstotliwości immer – zawsze meistens - zazwyczaj oft – często manchmal – czasami ab und zu/von Zeit zu Zeit – od czasu do czasu selten – rzadko nie - nigdy
Określenia dni vorgestern - przedwczoraj gestern - wczoraj heute - dzisiaj morgen - jutro übermorgen - pojutrze
Inne ważne wyrażenia täglich/jeden Tag – codziennie jede Woche – co tydzień jeden Monat – co miesiąc jedes Jahr/jährlich – co rok jeden zweiten Monat – co drugi miesiąc stündlich – co godzinę halbjährlich – co pół roku vor einem Monat – miesiąc temu vor einer Woche – tydzień temu im kommenden Jahr/Monat – w nadchodzącym roku/miesiącu in diesem Jahr/Monat – w tym roku/miesiącu nächste Woche – w przyszłym tygodniu
Notrufnummern in Deutschland Wenn man in Deutschland lebt, muss man die deutschen Notrufnummern unbedigt kennen. Falls man in Deutschland Hilfe braucht, kann man Euronotruf 112 wählen. 110 ist ein Polizei-Notruf. Im Falle von Problemen mit dem Auto kann man unter 0180/2222222 Pannenhilfe anrufen.
Numery awaryjne w Niemczech Żyjąc w Niemczech należy koniecznie znać numery awaryjne. Kiedy potrzebujemy pomocy możemy wybrać europejski numer alarmowy 112. Numer 110 to alarmowy numer na policję. Jeśli mamy problem a autem z pomocą drogową skontaktujemy się pod numerem 0180/2222222.
vor einem Monat, vorgestern, nächste Woche, morgen, gestern, vor einer Woche, übermorgen, im kommenden Jahr
