Na osiemdziesiątej piątej lekcji:
ein|schalten [ajn/szalten] – włączyć aus|schalten [ałs/szalten] – wyłączyć an|machen [an/mahn] – włączyć aus|machen [ałs/mahn] – wyłączyć etwas an etwas an/schließen [etwas an etwas an/szlisen] – coś z czymś połączyć reparieren [repariren] – naprawiać kaputt|gehen [kaput/gejn] – zepsuć się nutzen [nucen] – używać verwenden [feawenden] – używać bügeln [bygeln] – prasować funktionieren [funkcjoniren] – funkcjonować lauter machen [lałta mahn] – pogłaśniać leiser stellen [lajza sztelen] – przyciszać
die Hausgeräte [hałsgerete] – sprzęty domowe das Ladegerät [ladegeret] – ładowarka der Drucker [druka] – drukarka der Fernseher [feanzeja] – telelewizor die Fernbedienung [feanbedinunk] – pilot do telewizora das Bügeleisen [bygelajzen] – żelazko der Fön [fyn] – suszarka do włosów der Herd [hert] – kuchenka die Kaffeemaschine [kafemaszine] – ekspres do kawy der Kühlschrank [kylszrank] – lodówka die Mikrowelle [mikrowele] – kuchenka mikrofalowa die Spülmaschine [szpylmaszine] – zmywarka der Staubsauger [ształpzałga] – odkurzacz der Toaster [tosta] – toster die Waschmaschine [waszmaszine] – pralka die Batterie [bateri] – bateria der Lichtschalter [lyśtszalta] – włącznik światła der Stecker [szteka] – wtyczka die Steckdose [sztekdoze] – gniazdko die Steckliste [szteklyste] – rozdzielacz
To, w jakim przypadku użyty jest rzeczownik, zależy zazwyczaj od czasownika. Wiele czasowników w języku niemieckim wymaga użycia takiego samego przypadka co ich polskie odpowiedniki.
Ich helfe der Frau. (helfen = pomagać: komu? czemu? --> celownik = Dativ) Ich suche den Arzt. (suchen = szukać: kogo? co? --> biernik = Akkusativ)
Czasami to przyimek, a nie czasownik, decyduje o zastosowanym przypadku. Niektóre czasowniki łączą się na stałe z konkretnym przyimkiem (rekcja czasownika), który wymaga użycia konkretnego przypadka. O rekcji czasownika pisaliśmy w ramach lekcji 69.
antworten auf +Akk – odpowiadać na --> Ich antworte auf die Frage.
Tabela przedstawia odmianę rodzajnika przez przypadki. Według tego samego schematu co rodzajnik nieokreślony odmieniają się: przeczenie kein w liczbie pojedynczej oraz zaimki dzierżawcze (mein, dein itp.), a według tego samego schematu co rodzajnik określony zaimki wskazujące dieser, diese, dieses, pytające welcher, welche, welches i przeczenie kein w liczbie mnogiej.
W tabeli pojawiają się symbole +S i +N oznaczające, że do rzeczownika dodaje się końcówkę, odpowiednio +S lub +N.
Nominativ: die Kinder Dativ: den Kindern
Dopełniacz występuje w języku niemieckim dużo rzadziej niż w języku polskim i ma tylko jedno zastosowanie – wyraża przynależność.
der Thermometer des Arztes das Buch der Krankenschwester
Das Auto ist des Deutschen liebstes Kind lautet ein bekanntes Sprichwort. Von seiner Wahrheit zeugen die deutschen Autokonzerne: BMW, Volkswagen, Daimler-Chrysler, Opel, Audi und Porsche. Auch Firma MAN, die Lastkraftwagen produziert, ist deutsch. Deutschland ist bekannt für Elektrotechnik. Die berühmtesten Firmen in dieser Branche sind Siemens und Bosch. Weltweit werden auch die Erzeugnisse von Chemiekonzernen Bayer und BASF verkauft. Aus Deutschland kommt Henkel, eins der größten Unternehmen, die Waschmittel herstellt. Die in vielen europäischen Ländern sehr populären Läden Aldi und Lidl wurden auch in diesem Land gegründet. Aber die süßten deutschen Erzeugnisse sind zweifellos Produkte von Haribo und Ritter Sport.
Auto to ulubione dziecko Niemców brzmi znane niemieckie przysłowie. Liczne niemieckie koncerny samochodowe, takie jak BMW, Volkswagen, Daimler-Chrysler, Opel, Audi i Porsche, udowadniają, że to prawda. Niemieckie pochodzenie ma też produkująca samochody ciężarowe firma MAN. Niemcy słyną z elektrotechniki, najpopularniejsze firmy w tej branży to Siemens i Bosch. Na całym świecie sprzedaje się też produkty koncernów chemicznych Bayer i BASF. Z Niemiec pochodzi firma Henkel, jedno z największych przedsiębiorstw produkujących środki czyszczące. Równie popularne w wielu europejskich krajach są założone w Niemczech sklepy Lidl i Aldi. Jednak najsłodszymi niemieckimi produktami pozostają wyroby marki Haribo i Ritter Sport.
