Na trzydziestej pierwszej lekcji nauczysz się:
feiern [fajean] - świętować schmücken [szmykn] - przyozdabiać sich vorbereiten auf [foberajt ziś auf] - przygotowywać się na glauben [glaubn] - wierzyć stammen [sztamn] - pochodzić bezeichnen [becajśnen] - oznaczać zuschreiben [cuszrajbn] - przypisywać sich verhalten [feahaltn ziś] - zachowywać się
der Weihnachtsbaum [wajnahtsbaum] - choinka der Schmuck [szmuk] - ozdoba das Weihnachtslied [wajnahtslid] - kolęda das Weihnachten [wajnahtn] - Boże Narodzenie der Sack [zak] - worek das Christkind [kristkynt] - Dzieciątko Jezus das Gebiet [gebit] - obszar, region der Bart [bart] - broda die Zipfelmütze [cypfelmytce] - wełniana czapka z długim zwisającym rogiem die Vermutung [feamutung] - przypuszczenie das Schenken [szenkn] - obdarowywanie der Namenstag [namenstag] - imieniny der Verwandte [feawandte] - krewny der Bekannte [bekante] - znajomy die Wirklichkeit [wijakliśkajt] - rzeczywistość die Stimmung [sztimung] - nastrój die Rute [rute] - rózga
brav [braw]- grzeczny es gibt [es gypt]- istnieje bekannt [bekant]- znany eindeutig [ajndojtiś]- jednoznaczny das reicht [das rajśt]- wystarczy eigentlich [ajgentliś]- właściwie auf diese Art und Weise [auf dize art unt wajze]- w ten sposób
Zdania ze spójnikami wieloczłonowymi / Die Sätze mit mehrteiligen Konjunktionen
Zarówno w języku niemieckim jak i polskim możemy się spotkać ze spójnikami wieloczłonowymi. Zalicza się do nich spójniki służące wyliczaniu czegoś lub wyrażające alternatywę:
sowohl ... als auch (zarówno jak ... i) nicht nur ..., sondern auch (nie tylko ..., lecz także) entweder ... oder (albo ... albo) einerseits ..., andererseits (z jednej strony ..., z drugiej strony) zwar ..., aber (wprawdzie ..., ale) weder ... noch (ani ... ani)
Przykłady zdań ze spójnikami wieloczłonowymi w zdaniach prostych:
Der Weihnachtsmann bringt entweder Geschenke oder eine Rute. Zum Weihnachten schmückt man nicht nur den Weihnachtsbaum sondern auch die Häuser.
Zdania złożone w połączeniu ze spójnikami wieloczłonowymi będą budować zdania współrzędne. Podmiot w drugim zdaniu będzie stał bezpośrednio po spójniku (oder, aber) albo po orzeczeniu (noch, anderseits).
Entweder bereiten wir Kartoffelsalat vor oder wir essen Sauerkraut. Der Winter ist zwar schön, aber es ist zu kalt für mich. Ich möchte einerseits in die Kirche gehen, anderseits will ich zu Hause bleiben. Wir schmücken weder den Weihnachtsbaum noch singen wir Weihnachtslieder.
Uwaga! Spójnik wieloczłonowy weder... noch wyraża przeczenie. Przy tłumaczeniu takich zdań na język polski nie można zapomnieć o słownie nie.
Wer bringt die Geschenke?
Brave Kinder bekommen die Geschenke jedes Jahr. Sie glauben, dass je sie bessere Taten machen werden, desto schönere Geschenke sie von Nikolaus bekommen. Aber Moment mal. Macht das nicht der Weihnachtsmann? Oder vielleicht das Christkind? Sowohl Weihnachtsmann als auch Nikolaus haben rote Kleider, ist das vielleicht die gleiche Person? Wer bringt denn die Geschenke? Der Weihnachtsmann stammt von protestantisch geprägten Regionen, also in diesen Gebieten wurde diese Person, die Geschenke bringt, als Weihnachtsmann bezeichnet. Er ist wie Santa Claus aus den USA in rot-weiß gehalten und hat einen Bart und Zipfelmütze. Es gibt viele Vermutungen, woher der Nikolaus kommt. Es existiert eine Theorie, dass er aus der Türkei war. Das ist aber falsch, weil er aus Teil des Römischen Reiches stammt und wurde zwischen 270 und 286 n. Chr. Geboren. In dieser Zeit gab es keine Türken. Das ist eben eine reale Person, deren Funktion des Schenkens zugeschrieben wurde, weil er aus der Großzügigkeit bekannt wurde. Am 6. Dezember, am Namenstag Nikolaus gibt man aus diesem Grund den Bekannten und Verwandten die Geschenke. Man kann nicht eindeutig auswerten, von wem brave Kinder Geschenke bekommen. Die Wirklichkeit ist aber, dass die sich gut verhalten, weil sie glauben, dass entweder der Nikolaus oder der Weihnachtsmann kommt und das reicht eigentlich. Auf diese Art und Weise gibt man den Geschenken eine spezielle Funktion und schafft eine magische, festliche Stimmung und dies ist hier die wichtigste Sache.
Kto przynosi prezenty?
Grzeczne dzieci dostają prezenty każdego roku. Wierzą, że im lepsze uczynki będą robić, tym dostaną piękniejsze prezenty od Świętego Mikołaja. Ale moment. Nie robi tego Mikołaj? A może Dzieciątko Jezus? Zarówno Święty Mikołaj jak i Mikołaj mają czerwone ubranie i długą brodę - może to ta sama osoba? Kto przynosi prezenty? Mikołaj pochodzi z regionów protestanckich, a więc osobę, która przynosi prezenty będziemy określać tam jako Mikołaja. Jak Santa Claus z USA jest ubrany na biało-czerwono, ma brodę i czapkę z długim zwisającym rogiem. Jest dużo przypuszczeń, skąd pochodzi Święty Mikołaj. Istnieje teoria, że pochodził on z Turcji. Jest to niestety błąd, ponieważ pochodzi on z części Cesarstwa Rzymskiego i urodził się pomiędzy 270 i 286 r. n. e - w tym czasie nie było jeszcze Turków. Święty Mikołaj jest postacią prawdziwą, której została przypisania funkcja obdarowywania, ponieważ był on słynny ze swojej szczodrości. 6. grudnia w imieniny Mikołaja daje się z tego powodu znajomym i krewnym prezenty. Nie można jednoznacznie określić, od kogo grzeczne dzieci dostają prezenty. Prawdą jednak jest, że dobrze się zachowują, ponieważ przyjdzie Święty Mikołaj albo Mikołaj i to właściwie wystarcza. W ten sposób przypisuje się prezentom specjalną funkcję i tworzy magiczny, świąteczny nastrój, a to spełnia tutaj najważniejszą kwestię.
singen – schmücken – tragen – stehen – vorbereiten
